Kościół parafialny jest bez wątpienia najważniejszym zabytkiem Kamienia. Wybudowany w latach 1720–23 obecny kościół, masywny, barokowy zbudowany na zrębie murów kościoła renesansowego z 1581 r. Konsekracji dokonał, jak wykazuje tablica pamiątkowa, biskup chełmiński Adam Stanisław Grabowski dnia 29 czerwca 1738 r. i nadano mu tytuł Matki Boskiej Różańcowej i śś. Ap. Piotra i Pawła.
W roku 1865 powiększono kościół o dwa skrzydła boczne, tzw. transept północny i południowy, przez co budowla uzyskała kształt krzyża. Kamieński kościół jest murowany z cegły, otynkowany, na podmurowaniu z głazów granitowych. Orientowany. Dachy siodłowe kryte dachówką. Wieża częściowo wtopiona w korpus, podzielona na dwie kondygnacje.
Niezwykle cennym zabytkiem jest na południowo-wschodniej ścianie zamknięcia prezbiterium fragment renesansowej (z ok. 1578 r.) dekoracji graffitowej. Przedstawia ona postać św. Krzysztofa – odrestaurowane w 1995 r. i 2008 r.
Wnętrze obecnego kościoła o sklepieniach kolebkowo-krzyżowych pokrywa w owalnych polach zachowana część polichromii barokowej z połowy XVIII w. Wnętrze Kolegiaty odmalowane ostatnio w 2014 r.
Prezbiterium zamknięte trójboczne, z transeptem, w zakończeniu ramiona którego od północy znajduje się wydzielona zakrystia, a od południa kruchta.
Ponad zakrystią, kruchtą i wejściem głównym empory (chóry) z drewnianymi parapetami z ok. 1865 r.
Główna nawa dwuprzęsłowa, z kruchtą od północy i kwadratową wieżą od zachodu. Wejście na wieżę w formie cylindrycznej wieżyczki schodowej.
Ołtarz główny barokowy z 1 poł. XVIII w., z rzeźbami świętych: Wojciecha i Stanisława biskupa oraz w górnej kondygnacji świętych: Floriana i Kazimierza Królewicza. W zwieńczeniu gołębica Ducha Świętego adorowana przez aniołki.
W ołtarzu obrazy – w polu środkowym Ofiarowanie w świątyni (z 2 ćw. XVII w.). W górnej kondygnacji obraz Matki Boskiej Bolesnej z XVIII w. Tabernakulum w oprawie z rzeźbami dwóch adorujących aniołków. Ołtarz był odrestaurowywany w 1983 r.
Ołtarze boczne – w północnym ramieniu transeptu „Barokowa grupa Ukrzyżowania” z końca XIX w. – odnowiony w 2014/2015 r.; w południowym ramieniu transeptu późnobarokowy z XVIII w., silnie przekształcony po 1865 r. (obecnie w pracowni konserwatorskiej w Toruniu).
Przy tęczy ołtarze wklęsłe rokokowe z 2 poł. XVIII w. z rzeźbami aniołów, a w nich obrazy – po lewej stronie: Matka Boska z Dzieciątkiem, barokowy z ok. poł. XVII w, a w zwieńczeniu św. Józef z Dzieciątkiem z XVIII w. – odnowiony w 1999 r., po prawej stronie w polu środkowym święci Piotr i Paweł oraz w zwieńczeniu Męczeństwo św. Erazma. – ołtarz odnowiony w 2006 r.
Organy z 1882r. firmy W. Sauer Frankfurt/O; ostatnio remontowane w 1996 r.
Ambona i chrzcielnice rokokowe z 2 poł. XVIII w. odrestaurowywane w latach 1992/1993.
Dwie stalle kanonickie rokokowe z 2 poł. XVIII w. odnawiane w latach 2010/2014. Dwa konfesjonały z początku XIX w. W oknach witraże z 1884 r.
Barokowa lampa wieczna z ok. 1700 r. ażurowa trybowana.
Na placu przykościelnym w Kamieniu znajduje się plebania z 1840 r. wraz z wikariatką
Na cmentarzu parafialnym w Kamieniu znajdują się groby m.in. kamieńskich proboszczów – ks. Franciszka Wyczyńskiego (zm. 1888 r.), ks. Andreasa Rinka (zm. 1898 r.), ks. Pawła Lessela (zm. 1936 r.), ks. prałata Franciszka Rydzewskiego (zm. 1965 r.), ks. prałata Ryszarda Cyrklaffa (zm. 1992 r.) oraz zbiorowa mogiła, w której pochowanych zostało 15 bohaterskich żołnierzy Korpusu Ochrony Pogranicza poległych we wrześniu 1939 r.
Do Kamienia 14 września 1866 r. przybyły siostry Elżbietanki, które do dnia dzisiejszego posługują w Domu Pomocy Społecznej dla dzieci upośledzonych. Również na terenie parafii działa DPS dla dorosłych w dawnym Biskupim Zakładzie wychowawczym św. Anny.
W lutym 1864 r. powołano do życia gminę ewangelicką, która wybudowała swój kościół, konsekrowany 19 lipca 1889 r. Pastorami w tym okresie byli: Gottlieb Rietz od 1901 r., a od 1931 r. – 1945 r. był Ryszard Finger. Kościół wskutek działań wojennych w 1945 r. uległ zniszczeniu i po II wojnie światowej został rozebrany.
W 1809 r. pobudowano synagogę żydowską, która spłonęła w 1822 r. Ponownie wybudowano ją w 1869 r., ale w wyniku częstej dewastacji na początku lat 20-tych XX w. została sprzedana na rozbiórkę. W latach 1920–1939 było niewielu Żydów, którzy we wrześniu 1939 r. zostali przewiezieni do przejściowego obozu zagłady w Radzimiu wraz z Polakami i tam zostali zamordowani przez Niemców.
W obrębie parafii znajduje się 5. cmentarzy parafialnych w: Kamieniu Krajeńskim, Dużej i Małej Cerkwicy, Orzełku i Witkowie.
