W nawiązaniu do tradycji kościoła katolickiego, w pierwszą niedzielę miesiąca w naszej kolegiacie odprawiamy Mszę św. w j. polsko – łacińskim.
Łacina nie przestała być językiem Kościoła katolickiego. Chociaż Msza św. odprawiana jest w językach narodowych, gdy zbiorą się wierni z różnych stron świata, bardzo często modlą się po łacinie.
Pius XII, encyklika „Mediator Dei’’:
Posługiwanie się językiem łacińskim, którego używa wielka część Kościoła, jest widocznym i pięknym znakiem jedności, oraz skutecznym lekarstwem przeciw jakimkolwiek skażeniom autentycznej nauki.
Instrukcja wykonawcza Musicam Sacram (1967):
Duszpasterze winni troszczyć się także o to, “by wierni umieli wspólnie odmawiać lub śpiewać stałe części Mszy świętej dla nich przeznaczone, nie tylko w języku ojczystym, lecz także w języku łacińskim”
KL, Drugi Sobór Watykański (1962): 54 (…) Należy (…) dbać o to, aby wierni umieli wspólnie odmawiać lub śpiewać stałe teksty mszalne, dla nich przeznaczone, także w języku łacińskim.
116. Śpiew gregoriański Kościół uznaje za własny śpiew liturgii rzymskiej. Dlatego w czynnościach liturgicznych powinien on zajmować pierwsze miejsce wśród innych równorzędnych rodzajów śpiewu.(…)
CZĘŚCI STAŁE MSZY ŚW. W JĘZYKU ŁACIŃSKIM.
Obrzędy wstępne.
I. Pozdrowienia wstępne.
K. In nomine Patris et Filii, et Spiritus Sancti. (W imię Ojca i Syna, i Ducha Św.)
W. Amen.
K. Dominus vobiscum. (Pan z wami)
W. Et cum spiritu tuo. (I z duchem twoim)
II. Akt pokutny (1–2 do wyboru).
K. Fratres, agnoscamus peccata nostra, ut apti simus ad sacra mysteria celebranda.
(Przeprośmy Boga za nasze grzechy, abyśmy mogli godnie odprawić Najświętszą Ofiarę)
(1)
Confiteor Deo omnipotenti (Spowiadam się Bogu wszechmogącemu)
et vobis, fratres, (i wam, bracia i siostry)
quia peccavi nimis cogitatione, (że bardzo zgrzeszyłem myślą)
verbo, opere et omissione: (mową, uczynkiem i zaniedbaniem)
mea culpa, mea culpa, mea maxima culpa. (moja wina, moja bardzo wielka wina)
Ideo precor beatam Mariam semper Virginem, (przeto błagam Najśw. Maryję…)
omnes Angelos et Sanctos, (wszystkich aniołów i świętych)
et vos, fratres, (i was, bracia i siostry)
orare pro me (o modlitwę za mnie)
ad Dominum Deum nostrum (do Pana, Boga naszego)
(2)
K. Miserere nostri, Domine. (Zmiłuj się nad nami Panie)
W. Quia peccavimus Tibi. (Bo zgrzeszyliśmy przeciw Tobie.)
K. Ostende nobis, Domine, misericordiam tuam.(Okaż nam, Panie, miłosierdzie swoje)
W. Et salutare tuum da nobis. (I daj nam swoje zbawienie)
K. Misereatur nostri omnipotens Deus et, dimissis peccatis nostris, perducat nos ad vitam aeternam. ( Niech się zmiłuje nad nami Bóg wszechmogący…)
W. Amen.
III Wezwania.
Kyrie, eleison. Kyrie eleison. Kyrie eleison. (Panie, zmiłuj się nad nami)
Christe, eleison. Christe, eleison. Christe eleison. (Chryste zmiłuj się nad nami)
Kyrie, eleison. Kyrie eleison. Kyrie eleison. (Panie zmiłuj się nad nami)
IV. Hymn.
Gloria in excelsis Deo (Chwała na wysokości Bogu)
et in terra pax hominibus bonae voluntatis. (a na ziemi pokój ludziom dobrej woli)
Laudamus te, benedicimus te, (chwalimy Cię, błogosławimy Cię)
adoramus te, glorificamus te, (wielbimy Cię, wysławiamy Cię)
gratias agimus tibi (dzięki Ci składamy)
propter magnam gloriam tuam. (bo wielka jest chwała Twoja)
Domine Deus, Rex caelestis, (Panie Boże, Królu nieba)
Deus Pater omnipotens. (Boże Ojcze wszechmogący)
Domine Fili unigenite, Iesu Christe, (Panie, Synu Jednorodzony, Jezu Chryste)
Domine Deus, Agnus Dei, Filius Patris, (Panie Boże, Baranku Boży, Synu Ojca)
qui tollis peccata mundi, miserere nobis, (który gładzisz grzechy świata,zmiłuj się )
qui tollis peccata mundi, (który gładzisz grzechy świata)
suscipe deprecationem nostram. (przyjm błaganie nasze)
Qui sedes ad dexteram Patris, miserere nobis. (który siedzisz po prawicy Ojca,…)
Quoniam tu solus Sanctus, (Albowiem tylko Tyś jest święty)
Tu solus Dominus, (tylko Tyś jest Panem)
Tu solus Altissimus, Iesu Christe, (tylko Tyś najwyższy, Jezu Chryste)
cum Sancto Spiritu (z Duchem Świętym)
in gloria Dei Patris. Amen. (w chwale Boga Ojca. Amen.)
V. Kolekta.
K. Oremus. ( .……) (Módlmy się. )(.….….…)
W. Amen.
Liturgia Słowa.
I. Pierwsze czytanie. (lektor : “ .…..”)
L. Verbum Domini. (Oto Słowo Boże)
W. Deo gratias. (Bogu niech będą dzięki)
II. Psalm responsoryjny
III. Drugie czytanie.
IV. Ewangelia. (śpiew : Alleluja)
K. Dominus vobiscum.
W. Et cum spiritu tuo.
K. Lectio sancti Evangelii secundum .… ( Słowa Ewangelii wg świętego .…)
W. Gloria tibi, Domine. (Chwała Tobie, Panie)
(.….….….….….….….….….….….……)
K. Verbum Domini. ( Oto Słowo Pańskie)
W. Laus tibi, Christe. (Chwała Tobie, Chryste)
V. Homilia.
VI.Wyznanie wiary.
Credo in unum Deum, (Wierzę w jednego Boga)
Patrem omnipotentem, (Ojca wszechmogącego)
factorem caeli et terrae, (Stworzyciela nieba i ziemi)
visibilium omnium et invisibilium. (wszystkich rzeczy widzialnych i niewidz.)
Et in unum Dominum Iesum Christum, (i w jednego Pana Jezusa Chrystusa)
Filium Dei unigenitum, (Syna Bożego Jednorodzonego)
et ex Patre natum (który z Ojca jest zrodzony)
ante omnia saecula. ( przed wszystkimi wiekami)
Deum de Deo, lumen de lumine, (Bóg z Boga, światłość ze światłości)
Deum verum de Deo vero, (Bóg prawdziwy z Boga prawdziwego)
genitum, non factum, (zrodzony, a nie stworzony)
consubstantialem Patri (współistotny Ojcu)
per quem omnia facta sunt. (a przez Niego wszystko się stało)
Qui propter nos homines (On to dla nas ludzi)
et propter nostram salutem (i dla naszego zbawienia)
descendit de caelis (zstąpił z nieba)
Et incarnatus est de Spiritu Sancto (i za sprawą Ducha Świętego)
ex Maria Virgine (przyjął ciało z Maryi Dziewicy)
et homo factus est. (i stał się człowiekiem)
Crucifixus etiam pro nobis (ukrzyżowany również za nas)
sub Pontio Pilato; (pod Poncjuszem Piłatem)
passus et sepultus est, (został umęczony i pogrzebany)
et resurrexit tertia die (i zmartwychwstał trzeciego dnia)
secundum Scripturas, (jak oznajmia Pismo)
et ascendit in caelum, (i wstąpił do nieba)
sedet ad dexteram Patris. (siedzi po prawicy Ojca)
Et iterum venturus est cum gloria (i powtórnie przyjdzie w chwale)
iudicare vivos et mortuos, (sądzić żywych i umarłych)
cuius regni non erit finis. (a Królestwu Jego nie będzie końca)
Et in Spiritum Sanctum, (Wierzę w Ducha Świętego)
Dominum et vivificantem, (Pana i Ożywiciela)
qui ex Patre Filioque procedit. (który od Ojca i Syna pochodzi)
Qui cum Patre et Filio (który z Ojcem i Synem)
simul adoratur et conglorificatur, (wspólnie odbiera uwielbienie i chwałę)
qui locutus est per prophetas. (który mówił przez proroków)
Et unam, sanctam, catholicam (Wierzę w jeden, święty, powszechny)
et apostolicam Ecclesiam. (i apostolski Kościół)
Confiteor unum baptisma (wyznaję jeden chrzest)
in remissionem peccatorum. (na odpuszczenie grzechów)
Et exspecto resurrectionem mortuorum (i oczekuję wskrzeszenia umarłych)
et vitam venturi saeculi. (i życia wiecznego w przyszłym świecie)
Amen. (Amen)
VII . Modlitwa powszechna – K. Christe exaudi nos,
W. Kyrie eleison, eleison
Liturgia Eucharystyczna.
I. Przygotowanie darów.
K. Orate, fratres ut meum ac vestrum sacrificium acceptabile fiat apud Deum Patrem omnipotentem.
(Módlcie się, aby moją i waszą ofiarę przyjął Bóg, Ojciec wszechmogący)
W. Suscippiat Dominus sacrificium (Niech Pan przyjmie ofiarę)
de manibus tuis (z rąk twoich)
ad laudem et gloriam nominis sui, (na cześć i chwałę swojego imienia)
ad utilitatem quoque nostram (a także na pożytek nasz)
totiusque Ecclesiae suae sanctae. (i całego Kościoła świętego)
II. Prefacja.
K. Dominus vobiscum.
W. Et cum spiritu tuo.
K. Sursum corda. (W górę serca)
W. Habemus ad Dominum. (Wznosimy je do Pana)
K. Gratias agamus Domino Deo nostro. (Dzięki składajmy Panu Bogu naszemu)
W. Dignum et iustum est. (Godne to i sprawiedliwe)
K. Vere .….….. . Et ideo cum Angelis et omnibus Sanctis gloriam tuam praedicamus, una voce dicentes: (…głosimy Twoją chwałę, razem z nimi wołając:)
Sanctus, Sanctus, Sanctus, ( Święty, Święty, Święty)
Dominus Deus Sabaoth. (Pan Bóg Zastępów)
Pleni sunt caeli et terra gloria tua. (Pełne są niebiosa i ziemia chwały Twojej)
Hosanna in excelsis. (Hosanna na wysokości)
Benedictus qui venit (Błogosławiony, który idzie)
in nomine Domini. (w imię Pańskie)
Hosanna in excelsis.
III. Konsekracja.
K. Qui cum Passioni voluntarie tradetur, (On to, gdy dobrowolnie wydał się na mękę)
accepit panem et gratias agens fregit, (wziął chleb i dzięki Tobie składając, łamał)
deditque diccipulis suis, dicens: (i rozdawał swoim uczniom mówiąc:)
Accipite et manducate ex hoc omnes: (bierzcie i jedzcie z tego wszyscy)
hoc est enim Corpus Meum, (to jest bowiem Ciało Moje)
quod pro vobis tradetur. (które za was będzie wydane)
Simili modo, postquam cenatum est, (Podobnie po wieczerzy)
accipiens et calicem, (wziął kielich)
iterum gratias agens (i ponownie dzięki Tobie składając)
dedit discipulis suis, dicens: (podał swoim uczniom, mówiąc)
Accipite et bibite ex eo omnes: (Bierzcie i pijcie z niego wszyscy)
hic est enim calix Sanguinis Mei (to jest bowiem kielich Krwi Mojej)
novi et aeterni testamenti, (nowego i wiecznego przymierza)
qui pro vobis et pro multis effundetur (która za was i za wielu będzie wylana)
in remissionem peccatorum. (na odpuszczenie grzechów)
Hoc facite in meam commemorationem. (to czyńcie na moją pamiątkę)
K. Mysterium fidei. (Oto wielka tajemnica wiary)
W. Mortem tuam annuntiamus, Domine, (Głosimy śmierć Twoją, Panie Jezu)
et tuam resurrectionem confitemur, (wyznajemy Twoje zmartwychwstanie)
donec venias. (i oczekujemy Twego przyjścia w chwale.)
IV. Doksologia.
K. Per ipsum, et cum ipso, et in ipso, (Przez Chrystusa, z Chrystusem i w Chrystusie)
est tibi Deo Patri omnipotenti, (Tobie, Boże wszechmogący)
in unitate Spiritus Sancti, (w jedności Ducha Świętego)
omnis honor et gloria (wszelka cześć i chwała)
per omnia saecula saeculorum. (przez wszystkie wieki wieków)
W. Amen.
V. Komunia święta.
K. Praeceptis salutaribus moniti (Wezwani zbawiennym nakazem)
et divina institutione formati, (i oświeceni pouczeniem Bożym)
audemus dicere: (ośmielamy się mówić)
Pater noster, qui es in caelis: (Ojcze nasz, któryś jest w niebie)
sanctificetur nomen tuum, (święć się imię Twoje)
adveniat regnum tuum, (przyjdź królestwo Twoje)
fiat voluntas tua (bądź wola Twoja)
sicut in caelo et in terra. (jako w niebie tak i na ziemi)
Panem nostrum cotidianum (chleba naszego powszedniego)
da nobis hodie, ( daj nam dzisiaj)
et dimitte nobis debita nostra, (i odpuść nam nasze winy)
sicut et nos dimittimus (jako i my odpuszczamy)
debitoribus nostris, (naszym winowajcom)
et ne nos inducas in tentationem, (i nie wódź nas na pokuszenie)
sed libera nos a malo. (ale nas zbaw ode złego)
K. Libera nos, quaesumus, Domine,.…. (Wybaw nas, prosimy Cię,Panie,…)
.…et adventum Salvatoris nostri Iesu Christi.
W. Quia tuum est regnum, et potestas (Bo Twoje jest Królestwo, potęga)
et gloria in saecula. (i chwała na wieki)
K. Domine … in saecula saeculorum.
W. Amen.
K. Pax Domini sit semper vobiscum. (Pokój Pański niech zawsze będzie z wami)
W. Et cum spiritu tuo. (I z duchem twoim)
K. Offerte vobis pacem. (Przekażcie sobie znak pokoju)
Agnus Dei (Baranku Boży)
qui tollis peccata mundi (który gładzisz grzechy świata)
miserere nobis. (2x) (zmiłuj się nad nami)
Agnus Dei (Baranku Boży)
qui tollis peccata mundi (który gładzisz grzechy świata)
dona nobis pacem. (obdarz nas pokojem)
K. Ecce Agnus Dei, ecce qui tollit peccata mundi. Beati qui ad caenam Agni vocati sunt.
(Oto Baranek Boży, który gładzigrzechy świata. Błogosławieni, którzy zostali wezwani na ucztę Baranka)
W. Domine, non sum dignus (Panie, nie jestem godzien)
ut intres sub tectum meum, (abyś przyszedł do mnie)
sed tantum dic verbo (ale powiedz tylko słowo)
et sanabitur anima mea. (a będzie uzdrowiona dusza moja)
K. Corpus Christi. (Ciało Chrystusa)
W. Amen.
Obrzędy zakończenia.
K. Dominus vobiscum.
W. Et cum spititu tuo.
K. Benedicat vos omnipotens Deus, Pater, et Filius et Spiritus Sanctus.
(Niech was błogosławi Bóg wszechmogący, Ojciec i Syn, i Duch Święty)
W. Amen.
K. Ite, missa est. (Idźcie, ofiara spełniona)
W. Deo gratias. (Bogu niech będą dzięki)